طـرز تهیه دلمه رَز در زمان قاجار | کدام کشور دلمه را به نام خود در یونسکو ثبت کرد؟
تاریخ انتشار: ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۴۶۶۰۱
همشهری آنلاین - گروه زندگی: یکی از غذاهای قدیمی و پرطرفدار بین ایرانیان دلمه است. دلمه کلمه‌ای ترکی و به معنای پرشده است. در واقع واژۀ دلمه از کلمۀ ترکی «دلمَق» به معنی پرشده و یا از «دلدورمق» به معنی پرکردن گرفته شده است.
در کل دلمه یکی از غذاهای محبوب در خاورمیانه و مناطقی مانند بالکان، قفقاز، روسیه و آسیای مرکزی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این غذا را می‌توان با برگ انگور، گوجه، فلفل دلمه‌ای و بادمجان درست کرد، اما بیشتر افراد این غذای خوشمزه را با برگ انگور درست می‌کنند. تنها تفاوت نوع و اندازه پیچیدن دلمه برگ مو در نقاط مختلف است. که معمولا به صورت لوله‌ای یا بقچه‌ای می‌پیچند.
به دلیل اینکه برگ تازه انگور آهن فراوانی دارد ارزش غذایی دلمه هم بالاست. معمولا برای تهیه دلمه پیاز را به صورت نگینی ریز خرد می‌کنند و کمی تفت می‌دهند. سپس مقداری فلفل سیاه و زردچوبه اضافه می‌کنند. گوشت چرخ کرده را به پیاز اضافه می‌کنند تا سرخ شود. سپس سبزی دلمه را اضافه می‌کنند. سبزی‌ها نیز شامل تره، جعفری، شوید، مرزه، نعنا، ترخون، گشنیز است.
درنهایت لپه پخته را به همراه برنج به دیگر مواد اضافه می‌کنند و در برگ‌های مو به صورت بقچه می‌پیچند.
البته برگ مو را از قبل به مدت سه دقیقه داخل آب جوش قرار می‌دهند تا نرم شود.
پس از اینکه تمام دلمه‌ها را پیچیدید دو لیوان آب به همراه مقداری روغن مایع و سرکه داخل قابلمه می‌ریزند تا دلمه‌ها با حرارت ملایم مغز پخت شوند. کف ظرف را نیز با برگ می‌توان پوشاند تا دلمه‌ها به کف ظرف نچسبند و نسوزند. آب موجود در قابلمه هم باید به طور کامل تبخیر شود. در این حالت دلمه آماده است.
دلمۀ برگ مو دست‌کم به دو ساعت زمان برای پخت، با حرارت ملایم نیاز دارد. برای دیدن طرز تهیه دلمه و میزان مواد آن به صورت دقیق می‌توانید روی لینک زیر بزنید:
طرز تهیه دلمه برگ مو | پیچیدن دلمه به ساده‌ترین روش طرز تهیه دلمه در زمان قاجاردر لغت نامه دهخدا رَز به معنای انگور و مو آمده است. در کتاب «کارنامه خورش» که در آن دستور غذاهای ایرانی توسط شاهزاده‌ای قاجار و نوه فتحعلی شاه به نام نادرمیرزا آمده، درباره پخت دلمه برگ مو باعنوان دلمه برگ رَز آمده است:
«بانو گفت: این خورش ویژه آذرآبادگانی است و آن چنان باشد که با گوشت فربه قیمه باید پختن با زعفران و داروها. پس برگ رَز نازک که هنوز سخت نگشته، برچینند. از سبزی‌ها شِبِت تازه و گندنا و پیاز سبز تازه و مرزه که شبت آن بیشتر بود.
نیک به دم کارد تند، ریزه کنند. پس اندکی برنج گرده خام برگیرند. سبزی‌ها و قیمه به هم آمیزند و نیک فرو مالند که همه یکسان گردد. سپس برگ‌های رز به دست نهند به اندازه و فرو پیچند و به هر لا آلوچه سبز دانه چند نهند و باید بدان قیمه روغن زرد، نیک آمیخته باشند و داروها زده و اندکی آب به دیگدان ریزند و به فراز اخگر نهند و نرم بیفروزند تا پخته گردد برگیرند. خورشی بسیار نیک و گواراست.
بانو گفت: این دلمه است که من پزم. تبریزیان اگر بزرگان باشند، گوشت خام کوفته یا خرد کرده بریزند با اندکی روغنی. ارزانیان با قورمه زمستانی که به همین کار نگاه داشته‌اند پزند. با همان روغن دنبه که به جز آن گوشت را بریان کرده بودند. بهترین آن است که من یاد کردم. تبریزیان برگ رز به نمک آب نهند زمستان را. آن نیز خوردنی است نه چون برگ تازه رز.»
دستور پخت خورش آلوچه در زمان قاجار | با گوجه سبز «هلی‌خورش» بپزید | «هالی آوی»؛ ترانه‌ای نادر با صدای خواننده پس از باران برای فقر زنان کارگر کد خبر 757045 منبع: همشهری آنلاین برچسب‌ها آشپزی توصیه‌ها و آداب خبر مهم آشپزی - دستور پختمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: خبر مهم آشپزی دستور پخت اضافه می کنند تهیه دلمه دلمه برگ برگ مو دلمه ر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۴۶۶۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عنوان قدیمی‌ترین نماد نهاد‌های علم جهان یونسکو به دانشگاه تهران اعطا شد
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران در آستانه سالروز شهادت استاد شهید مرتضی مطهری و روز معلم در جمع اساتید و دانشجویان دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، با اشاره به قرارگیری در آستانه نودمین سالگرد تأسیس دانشگاه تهران، گفت: ویژگی متفاوتی که آئین نود سالگی دانشگاه تهران نسبت به برنامه‌های هفتاد و هشتاد سالگی دارد، این است که تلاش کردیم قدمت نهاد علم در ایران را به سابقه دانشگاه تهران ضمیمه کنیم.
رئیس دانشگاه تهران به سابقه سنت دانشگاهی در ایران از جندی‌شاپور تا دانشگاه تهران اشاره کرد و افزود: این سابقه حتی در بین دانشگاهیان هم مغفول مانده و کمتر به آن توجه می‌کنیم. از این رو در سال ۱۴۰۲ طی مکاتبه‌ای رسمی به شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد شد تا این سابقه به نوعی به تاریخ و قدمت دانشگاه تهران ضمیمه شود. جندی‌شاپور نماد نهاد‌های علم در ایران بوده و در سال ۲۰۱۷ میلادی از سوی یونسکو به‌عنوان قدیمی‌ترین دانشگاه جهان با ۱۷۵۰ سال سابقه معرفی شده است که البته این رکورد پیش از آن متعلق به دانشگاه بولونیا در ایتالیا با نزدیک به ۱۲۰۰ سال قدمت بوده است.
استاد دانشگاه تهران ادامه داد: افتخار بزرگ تعلق گرفتن پایه‌گذاری سنت دانشگاهی به ایران، در حالی مورد اذعان جهانیان است که خودمان کمتر در خصوص این داشته‌ها و هویت ایرانی- اسلامی مطالعه کرده و کمتر بر روی آن تبلیغ و فعالیت‌های ترویجی انجام داده‌ایم و جوانان ما کمتر از این سرمایه‌های ملی شناخت دارند. از دانشگاه تهران انتظار می‌رود که به‌عنوان دانشگاه پیشگام و نوآور بیشتر به این موضوع توجه داشته باشد و به تقویت هویت ایرانی-اسلامی برای دستیابی به تمدن نوین اسلامی از طریق دانشگاه تمدن ساز که در گام دوم انقلاب اسلامی مورد توجه ویژه قرار گرفته است، بپردازد؛ و بدون شک آثار ارزشمند علامه شهید مطهری منبع بسیار ارزشمندی برای حرکت در این مسیر است.
مقیمی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری بر تمدن سازی دانشگاه، فراز‌هایی از کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران اثر شهید مطهری درباره نقش تمدن سازی نهاد علم در ایران از جندی‌شاپور و اذعان ویل دورانت که جندی‌شاپور را محور تمدن ایران در دوره ساسانی می‌داند را یادآوری کرد و بیان داشت: اینکه بگوییم دانشگاه تهران با قدمت ۹۰ ساله، نماد آموزش عالی ایران است، با واقعیت خیلی فاصله دارد. درست است که ۹۰ سال از قدمت مجموعه ساختمان‌های فعلی نماد آموزش عالی کشور که در سال ۱۳۱۳ ساخته شده است می‌گذرد؛ ولی وقتی به سیر تکامل و زنجیره چرخه عمر دانشگاه تهران به‌عنوان نماد آموزش عالی ایران را بررسی می‌کنیم، در مرحله قبلی به دارالفنون می‌رسیم و هر چه که به گذشته برمی‌گردیم به نهاد‌های آموزش عالی همچون ربع رشیدی، نظامیه‌ها و در نهایت به جندی‌شاپور می‌رسیم.
وی افزود: بر اساس مصوبه اولین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۴۰۳ که با حضور رئیس‌جمهوری برگزار شد، سابقه دانشگاه جندی‌شاپور به دانشگاه تهران منضم شد و شورای عالی انقلاب فرهنگی مأموریتی به دانشگاه تهران سپرد تا برای اینکه دانشگاه‌ها به‌ویژه دانشگاه تهران نقش محوری تمدن سازی را ایفا کنند، طرح جامعی ارائه شود و برای ارتقای فرهنگ و تمدن ایرانی-اسلامی بر محور نهاد علم تلاش شود. اساتید، دانشجویان و پژوهشگران دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران می‌توانند نقش‌آفرینی ویژه‌ای در این زمینه داشته باشند.
رئیس دانشگاه تهران ادامه داد: وقتی به سیره نظری و عملی شهید مطهری نگاه می‌کنیم، ملاحظه می‌شود که ایشان استاد و معلمی در تراز دانشگاه تمدن ساز است و شخصیتی است که نقش تمدن سازی را به اندازه چند نهاد علمی ایفا کرده است؛ لذا انتظار می‌رود اساتید دانشگاه همین نقش را ایفا کنند تا بتوانیم به اهداف تمدن سازی دانشگاه نائل شویم. آثار و نوشته‌های شهید مطهری همان چیزی است که نیاز امروز ما است و هیچ وقت کهنه نمی‌شود. یکی از مهم‌ترین منابع ما در زمینه مطالعه تمدن سازی دانشگاه، آثار شهید مطهری است که باید به سهم خودمان در تقویت این مجموعه تلاش کنیم.
مقیمی در پایان از برگزاری بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت دانشگاهی در ایران زمین همزمان با نود سالگی دانشگاه تهران خبر داد و گفت: بر اساس آثار شهید مطهری، دانشگاه جندی‌شاپور نقطه عطفی است که وجوه مشترکی را برای تمدن اسلامی و ایرانی ایجاد کرد. امروز اگر می‌خواهیم به تمدن نوین اسلامی ایرانی دست یابیم، دانشگاه باید یکی از مهم‌ترین کانون‌های توجه ما باشد؛ لذا امروز به شدت به آثار شهید مطهری نیاز داریم تا با رویکرد دانشگاه تمدن ساز بتوانیم آثار مورد نیاز درباره قدمت نهاد علم در ایران را استخراج و نقشه راهی بر اساس اندیشه شهید مطهری تنظیم کنیم.
انتهای پیام/
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت